Sztuczna inteligencja w medycynie: zastosowanie, zalety i wady

Sztuczna inteligencja (AI) wpływa na wiele kategorii naszego życia, coraz bardziej zmieniając świat opieki zdrowotnej. Sztuczna inteligencja w medycynie to ważny i prężnie rozwijający się trend. AI potrafi coraz skuteczniej wspierać lekarzy, pielęgniarki, laborantów i innych pracowników służby medycznej w ich codziennej pracy. Z jednej strony pozwala na realizowanie pewnych zadań szybciej, taniej i bardziej niezawodnie. Z drugiej strony nie brakuje głosów, że sztuczna inteligencja nigdy nie będzie zdolna do empatii i współczucia, które także są ważne w całym procesie leczenia.

Nie da się zaprzeczyć, że rozwój AI w dziedzinie medycyny to trend, który prężnie się rozwija i nie można przejść obok niego obojętnie. W tym artykule przyjrzymy się bliżej obecnym zastosowaniom AI w medycynie. Sprawdzimy, jakie są zalety i wady tego rozwiązania oraz jakie są zapatrywania na przyszłość współpracy pracowników służby zdrowia i AI w leczeniu i profilaktyce pacjentów.

W jakich obszarach w medycynie najbardziej wykorzystuje się sztuczną inteligencję?

Sztuczna inteligencja wykorzystuje możliwość samodzielnego uczenia się, wyciągania wniosków i podejmowania najlepszych możliwych decyzji na podstawie posiadanych danych. Z tego powodu AI może działać efektywniej, szybciej i precyzyjniej niż człowiek, a nawet tradycyjne oprogramowanie komputerowe. Obecnie największy wpływ sztucznej inteligencji obserwujemy w następujących obszarach:

• analizowanie danych medycznych, wyciąganie wniosków i tworzenie zaleceń lub diagnozowanie pacjentów,
• dostarczanie porad lekarzom podczas podejmowania przez nich decyzji na temat diagnostyki lub wyboru ścieżki leczenia,
• analizowanie skanów i zdjęć rentgenowskich, które jest o wiele precyzyjniejsze niż analizy dokonywane przez człowieka,
• zapobieganie epidemiom, dzięki możliwości wczesnego wykrywania niepokojących sygnałów w społeczeństwie,
• pomoc w tworzeniu zaleceń opieki profilaktycznej, np. w oparciu o obciążenia genetyczne, styl życia lub wyniki aktualnych badań.

Wykorzystanie AI w medycynie może być różne w różnych krajach. W niektórych regionach sztuczna inteligencja nie jest wykorzystywana wcale, w niektórych, przejmuje coraz więcej obszarów tej gałęzi. Proces integrowania sztucznej inteligencji w opiekę zdrowotną, jaką znamy obecnie już się rozpoczął i nic nie wskazuje na to, aby miał się zatrzymać.

Czytaj także: Sztuczna inteligencja w biznesie

Główne zastosowania AI w służbie zdrowia

Przejdźmy do konkretów i przyjrzyjmy się bliżej wybranym obszarom, w których wykorzystanie sztucznej inteligencji odgrywa ważną, jeśli nie kluczową rolę na co dzień.

Stawianie diagnoz i wykrywanie chorób

Niektóre choroby mogą być trudne do wykrycia podczas standardowych badań. Czasami nawet jeden niepozorny wynik może pomóc postawić trafną diagnozę. Algorytmy zasilane sztuczną inteligencją będą mieć dostęp do tysięcy wykrytych chorób, ich bardziej i mniej oczywistych objawów oraz historii chorób innych osób, dzięki czemu będą mogły szukać podobnych przypadków nie tylko na obszarze regionu, ale także kraju lub całego świata i tym samym rozwijać system diagnozowania nawet najrzadszych schorzeń.

W ściśle zaprogramowanych algorytmach nie będzie miejsca na błędy, dlatego nawet tak trudne w interpretacji badania, jak obrazowanie medyczne, będą mogły być interpretowane z dużo większą dokładnością, z pożytkiem dla pacjenta.

Monitorowanie stanu zdrowia

Smartwatche, które monitorują tętno, dzienną aktywność, fazy snu czy prędkość oddechu nie są niczym nowym. Oprogramowanie zasilane sztuczną inteligencją będzie mogło o wiele więcej. Dzięki zauważaniu anomalii np. w sposobie oddychania, zmianach ciśnienia czy tętna, możliwe będzie wczesne wykrywanie wielu chorób, także na bardzo wczesnym etapie. Co więcej, dzięki nowoczesnym urządzeniom dostęp do natychmiastowych, cyfrowych konsultacji stanie się jeszcze prostszy.

Łatwiejszy dostęp do opieki medycznej

Sztuczna inteligencja pomoże w tworzeniu diagnoz i planów leczenia, pomoże szybciej analizować wyniki badań i wyręczy wielu lekarzy w czynnościach, które nie mają na celu bezpośredniego ratowania życia i zdrowia. Uwolni się czas lekarzy, którzy będą łatwiej dostępni dla większej ilości pacjentów, którzy najbardziej potrzebują ich opieki.

Tworzenie nowych leków

Sztuczna inteligencja mogłaby obniżyć koszty tworzenia nowych leków i ich rozwijania oraz poszukiwać nieznanych dotąd sposobów na radzenie sobie z nowymi schorzeniami. Jest to szczególnie istotne w miarę pojawiania się nieznanych dotąd chorób lub poszukiwaniami tańszych zamienników, lub planowania procesu produkcji lekarstw.

Sztuczna inteligencja w medycynie: zalety i wady

Nie znamy jeszcze wszystkich zalet i wad wykorzystywania sztucznej inteligencji w medycynie, jednak już teraz możemy wskazać kilka najważniejszych cech tego rozwiązania. Jak to zwykle bywa, to rozwiązanie ma swoich zwolenników i przeciwników.

Zalety wykorzystania AI w służbie zdrowia

• Precyzyjna analiza danych i możliwie bezbłędne diagnozy – sztuczna inteligencja wciąż się uczy i czerpie wiedzę z wszelkich dostępnych źródeł. Wykorzystując odpowiednie algorytmy może nie tylko precyzyjnie postawić diagnozy, ale także bardzo szybko proponować zestaw najodpowiedniejszych leków i sugerować personelowi jak najlepiej zająć się pacjentem, aby mógł szybko dojść do zdrowia.
• Mniejsze obciążenie personelu – sztuczna inteligencja może wspomagać służbę zdrowia w przejmowaniu żmudnych, powtarzalnych i biurokratycznych zadań, a tym samym pozwolić lekarzom, pielęgniarkom i innym pracownikom medycznym pracować krócej i efektywniej. Zadania, w których może pomóc sztuczna inteligencja, obejmują prowadzenie rejestrów, analizę skanów badań i wprowadzanie danych.
• Planowanie pracy personelu medycznego i lepsze wykorzystanie zasobów – w momencie, gdy pojawiają się braki kadrowe lub problemy z przepływem pracy, AI może zasugerować optymalne rozwiązania, zredukować czas poświęcany na biurokrację i naprawianie błędów i skrócenie czasu na tworzeniu diagnoz i analizie wyników.
• Monitorowanie stanu zdrowia i konsultacje online – nowe gadżety i smartfony wyposażone w odpowiednie aplikacje wspomagane przez AI mogą skutecznie monitorować stan zdrowia pacjentów i przesyłać dane do lekarzy w przypadku, gdy pojawią się niepokojące oznaki. Konsultacje online mogą obejmować przeprowadzanie wywiadu z pacjentem, sugerowanie badań do wykonania czy porady profilaktyczne.

Wady wykorzystania AI w służbie zdrowia

• Konieczność nieustannego szkolenia pracowników – dla wielu pracowników służby zdrowia obsługa komputera i Internetu oraz nowoczesnego i stale rozwijanego oprogramowania może być problematyczna. Stwarza to konieczność poświęcania dodatkowego czasu na kursy doszkalające i może wzbudzać frustrację wśród personelu.
• Brak miejsca na błędy – każdy błąd popełniony przez AI jest na wagę zdrowia i życia człowieka. Oznacza to, że oprogramowanie medyczne zasilane przez sztuczną inteligencję musi działać precyzyjnie i niezawodnie, a do tego potrzebne są długie treningi, monitorowanie wydajności i nieustanne aktualizacje systemu.
• Obawa przed zwolnieniem – podobnie jak w wielu innych sektorach, wprowadzanie nowych technologii może wiązać się z koniecznością zwolnienia pracowników niższego szczebla zajmującymi się zadaniami, które może szybciej i taniej wykonać AI.
• Służba zdrowia nadal wymaga obecności człowieka – sztuczna inteligencja nie jest w stanie odciążyć personelu medycznego z wszystkich obowiązków. Obecnie tylko człowiek jest w stanie wykazać się empatią, zrozumieniem i współczuciem, które jest jednym z ważnych filarów dochodzenia do zdrowia. Doświadczeni medycy mogą też jednym rzutem oka wyczuć, co może dolegać pacjentowi.
• Problem z cyberprzestępczością – AI uczy się na danych, a im większa baza danych, tym działania sztucznej inteligencji będą dokładniejsze. Niestety, tym samym wzrasta ryzyko nieuprawnionego dostępu do milionów wrażliwych danych klientów, które hakerzy mogą wykorzystywać na różne niecne sposoby.

Jaka przyszłość czeka opiekę zdrowotną? Czy wykorzystanie AI to sposób na sukces?

Zastosowanie sztucznej inteligencji w medycynie ma wiele plusów i minusów. Nie ma jednak wątpliwości, że na stałe zagościła ona w służbie zdrowia, a jej obecność będzie się rozszerzać. Podstawą efektywnego rozwoju AI w medycynie jest dostęp do danych. Im więcej danych – wyników badań, historii chorób, odkryć w medycynie, trafnych i nietrafionych diagnoz itd. tym sztuczna inteligencja będzie mogła działać precyzyjniej i bardziej efektywnie.

Pacjenci uzyskają kompleksowe i dokładne diagnozy i wskazówki, a lekarze będą mogli skupić się na swoich zadaniach, nie martwiąc się o zbędne, biurokratyczne obowiązki. Wykorzystanie sztucznej inteligencji może realnie ułatwić życie pracownikom służby zdrowia i poprawić sposób świadczenia przez nich opieki. Z drugiej strony nie można zapominać o tym, jak ogromne zobowiązanie spoczywa na osobach wdrażających te rozwiązania – muszą one upewnić się, że oprogramowanie zasilane AI działa bezbłędnie, a dostęp do wrażliwych danych jest chroniony przed cyberprzestępcami.

FAQ: sztuczna inteligencja w medycynie