Σε ένα γεγονός ορόσημο που θυμίζει τη διπλωματία της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία πραγματοποίησαν τη μεγαλύτερη ανταλλαγή κρατούμενων εδώ και δεκαετίες. Αυτή η ανταλλαγή αφορούσε πολλούς κρατούμενους υψηλού προφίλ, συμβολίζοντας μια σπάνια στιγμή συνεργασίας εν μέσω συνεχιζόμενων γεωπολιτικών εντάσεων.
Released prisoners from Russia flying back to the US.
(The only person in America who seems unhappy about this is Trump.) pic.twitter.com/EF1f3zjUZf
— StrictlyKamala 🇺🇦🌻 (@StrictlyChristo) August 1, 2024
Τα Ονόματα των Κρατούμενων που συμμετείχαν στην Ανταλλαγή Κρατούμενων
- Paul Whelan – Βετεράνος των Αμερικάνος Πεζοναύτης
- Alsu Kurmasheva – Ρωσοαμερικανίδα δημοσιογράφος
- Vladimir Kara-Murza – Ρωσο-Βρετανός ακτιβιστής (ο οποίος έχει πράσινη κάρτα των ΗΠΑ)
- Evan Gershkovich – δημοσιογράφος της Wall Street Journal
- Ilya Yashin – πρωτοπόρος των διαδηλώσεων στους δρόμους εναντίων του Πούτιν και επίσης στενός σύμμαχος του Νεμτσόφ. Παρουσίασε μια έρευνα για τη ρωσική εμπλοκή στον πόλεμο στην περιοχή του Ντονμπάς της Ουκρανίας, πάνω στην οποία ο Νεμτσόφ δούλευε όταν πυροβολήθηκε το 2015.
- Oleg Orlov – Ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία, με ιστορικό που εκτείνεται από τη σοβιετική εποχή και περιλαμβάνει αναφορές για παραβιάσεις στη Μόσχα, την Τσετσενία και σε εθνικό επίπεδο.
- Kevin Lik – Γερμανο-ρώσος υπήκοος, καταδικάστηκε σε τέσσερα χρόνια φυλάκιση τον Δεκέμβριο του 2023, αφού καταδικάστηκε για προδοσία μετά από δίκη κεκλεισμένων των θυρών.
- Aleksandra Skochilenko – Καλλιτέχνης από την Αγία Πετρούπολη που διαμαρτυρήθηκε για την εισβολή στην Ουκρανία λίγο μετά την έναρξη της εισβολής από τον Πούτιν τον Φεβρουάριο του 2022 αντικαθιστώντας πέντε ετικέτες ραφιών σε ένα παντοπωλείο με πληροφορίες για τον πόλεμο.
Wall Street Journal reporter Evan Gershkovich hugs his mother Ella Milman … and the other freed Russia prisoners return to America (Joint Base Andrews) pic.twitter.com/bjsZRk2SBX
— Howard Mortman (@HowardMortman) August 2, 2024
Οι διαπραγματεύσεις πήραν περισσότερους από 18 μήνες για να ολοκληρωθούν. Φαίνεται ότι η πραγματοποίηση τους εξαρτιόταν από την έγκριση του αιτήματος της Μόσχας για την επιστροφή του Vadim Krasikov.
Ο Vadim Krasikov εξέτιε ποινή ισόβιας κάθειρξης στη Γερμανία για δολοφονία, σε πάρκο του Βερολίνου, ενός πρώην διοικητή των τσετσένων ανταρτών το 2019.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και άλλοι ανώτεροι αξιωματούχοι, μαζί με τιμητική φρουρά, συνάντησαν τους Ρώσους πολίτες που επέστρεψαν στην Ρωσία στο αεροδρόμιο Vnukovo της Μόσχας.
Προηγούμενος οι συζητήσεις για την ανταλλαγή κρατουμένων περιελάμβαναν τον φυλακισμένο Ρώσο ηγέτη της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, αλλά η συμφωνία κατέρρευσε όταν ο Alexei Navalny πέθανε τον Φεβρουάριο του 2024.
Η χήρα του Αλεξέι Ναβάλνι, Γιούλια, καλωσόρισε την ανταλλαγή, χαρακτηρίζοντάς την ως «χαρά».
Η ανταλλαγή κρατούμενων πραγματοποιήθηκε στον αεροδιάδρομο του αεροδρομίου της Άγκυρας, Τουρκία νωρίτερα την Πέμπτη 1-τη Αυγούστου 2024.
How a list of names on a cocktail napkin led to today’s historic prisoner swap: @christogrozev talks about his key meeting one year ago – and says his friend Alexei Navalny’s death led to more people being freed today. pic.twitter.com/LfQf3N5ujL
— Erin Burnett OutFront (@OutFrontCNN) August 2, 2024
Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε υπό μεγάλη μυστικότητα, με τις δύο χώρες να διαπραγματεύονται όρους για να εξασφαλίσουν την ασφάλεια και την επιστροφή των υπηκόων τους. Μεταξύ των αιχμαλώτων που ανταλλάχθηκαν ήταν αρκετά άτομα που είχαν κρατηθεί με την κατηγορία της κατασκοπείας, δημιουργώντας ένα σημαντικό θόρυβο στα μέσα ενημέρωσης.
Οι διαπραγματεύσεις, που φαίνεται να διευκολύνθηκαν λόγο διαμεσολάβησης τρίτων χωρών, αναδεικνύουν τις πολύπλοκες διπλωματικές συζητήσεις που εξακολουθούν πληγούν τις σχέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας. Οι αναλυτές πιστεύουν ότι αυτή η ανταλλαγή θα μπορούσε ενδεχομένως να ανοίξει πόρτες για μελλοντικές διαπραγματεύσεις για άλλα επίμαχα ζητήματα, παρά τις τεταμένες σχέσεις μεταξύ των δύο εθνών.
Η ανταπόκριση από τη διεθνή κοινότητα ήταν ανάμεικτη. Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων επικρότησαν την ανταλλαγή, υπογραμμίζοντας τη σημασία των διπλωματικών προσπαθειών για τη διασφάλιση της ελευθερίας των ατόμων που εμπλέκονται στη διασταυρούμενη πυρά της διεθνούς πολιτικής. Ωστόσο, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι τέτοιες ανταλλαγές μπορεί να ενθαρρύνουν τις κατασκοπευτικές δραστηριότητες, γνωρίζοντας ότι οι διπλωματικές προσπάθειες μπορούν τελικά να εξασφαλίσουν την απελευθέρωσή τους.